Vandaag een emotioneel systeem dat voor elke paardeneigenaar bekend is: FEAR.
Ik denk dat we allemaal wel eens gewenst hebben dat onze paarden minder angst zouden kennen. Niet alleen omdat dat paarden meer rust geeft, maar ook omdat de omgang met een angstig paard heel lastig kan zijn.
Toch is het FEAR systeem heel belangrijk. Het zorgt er namelijk voor dat het paard in leven blijft. Als er een roofdier achter je aan komt is het heel handig om angst te voelen zodat je op de vlucht slaat om aan het roofdier te ontkomen.
Het FEAR systeem gaat dus echt over de angst voor het verliezen van je leven.
Het systeem wordt getriggerd door pijn of de angst voor pijn. Panksepp geeft in zijn boek dan ook aan dat pijn altijd het FEAR systeem triggert.
Weet je nog dat ik een tijdje geleden aan heb gegeven dat het krijgen van inzicht in de verschillende emoties soms ook confronterend kan zijn?
Dat slaat dus op dit stuk: ‘Pijn triggert ALTIJD het angst-systeem’.
Er zijn trainingsmethoden waarbij je de druk op moet voeren totdat het paard doet wat je vraagt. In sommige gevallen betekent dit dat je je paard een tik geeft met een zweep, uiteinde van een leadrope, carrotstick of wat dan ook. Ik denk dat we het er allemaal wel over eens zijn dat dit pijn doet.
Ben je er dan dus van bewust dat je met het geven van zo’n pijnlijke tik meteen het FEAR systeem aan zet. Het is op zo’n moment dan ook niet vreemd als jouw paard vlucht of vechtgedrag gaat laten zien.
En ben je er dus ook van bewust dat je paard op minder druk reageert als je een volgende keer hetzelfde vraagt, omdat hij bang is voor de pijn die anders volgt. Het is fijn dat je paard op steeds minder druk reageert, maar voel je je er prettig bij dat angst hieraan ten grondslag ligt?
Ook belangrijk om te weten is dat het FEAR systeem bij vluchtdieren, en dus ook bij paarden, heel gevoelig is. Dit betekent onder meer dat (naar ons idee) kleine angstprikkels voor heel grote reacties kunnen zorgen. Denk maar aan een klein plastic zakje langs de weg waarvoor je paard 3 meter aan de kant springt. Jouw paard doet dat dus niet om jou te plagen, maar echt omdat hij vreest voor zijn leven. Daar begrip voor hebben kan de band tussen jou en je paard al veel sterker maken.
Het laatste punt dat ik wil benoemen over FEAR is dat paarden depressief kunnen worden wanneer het FEAR systeem te vaak en/of te lang geprikkeld wordt. Beeld je maar eens in hoe jij je zou gaan voelen als je constant angst ervaart. Heb jij een paard dat depressieve trekken vertoont en heb je het idee dat dit door constante angst komt? Ga dan echt op zoek naar de oorzaak van die angst.
Joyful Paardentraining 